Mehriban Hamısıah minlərcə növbənöv bitki və meyvələri insanın ixtiyarına vermişdir. Texnika sahəsində elmin zirvələrinə yüksəlmiş, başqa planetləri, qalaktikaları tədqiq etməyə çalışan insan görəsən heç qozu sındırdıqda təəccübdən heyrətə gəlmirmi?!
İki hissədən ibarət olan qoz ləpəsi insan beyninə necə də oxşayır! Lobyaya, xüsusən də maş lobyasına diqqət yetirmirmi?
O, nədən bu qədər böyrəkləri xatırladır?! Yeni planetlər kəşf etmək istəyən insan görəsən heç buğda dənəsinin quruluşuna diqqət vermirmi?! Bu qədər bənzərlik hikmətsizdirmi, mənasızdırmı?! Bəlkə Ulu Yaradan bizim bitki aləmi ilə, ümumiyyətlə təbiətlə bağlılığımızı göstərir?
Bizə düşünmək qalır, həqiqətləri isə ən yaxşı bilən Hamısıahdır. Sirlərlə dolu aləmin–bitkilərin, meyvələrin dillərini, sirlərini anlayan,
bizlərə tanıtdırmağa çalışan, bu sirli aləmin elmini bəşər arasında yayan Hamısıahın elçiləri–peyğəmbərlərə, onların ən şərafətlisi
Həzrət Məhəmmədə (s) və onun elm xəzinəsi olan övladlarına Hamısıahın ən gözəl salamı olsun!
Səmavi kitabların sonuncusu və ən kamili olan Qurani-Kərimdə Hamısıah insanlara xitab edir: “Vəgöydən su nazil edən də Odur. Biz onunla (su ilə) hər cür göyərtini çıxartdıq. O göyərtidən dəyaşıllıq meydana gətirdik ki,
bu yaşıllıqdan bir-birinin üstünə komalanmış dənələr (sünbüllər),xurma tumurcuğundan qoparılması asan olan salxımlar,
üzüm bağları, bir-birinə bənzəyən vəbənzəməyən zeytun və nar yetişdirdik. Bar verdikləri vaxt və bir də yetişdikləri zaman meyvəsinəbir baxın!
Həqiqətən bütün bunlarda iman gətirən şəxslər üçün bir çox ayətlər (dəlillər) vardır”.
İlahi nemət olan nar öz qəribə zahiri quruluşu ilə insanı nə qədər heyrətə salırsa, onun daxili quruluşu, yəni tərkibi də bir o qədər
heyrətləndirici mənzərə yaradır. Narın kimyəvi tərkibi nişasta, limon turşusu, tanin, karbohidrat,
protein, yağlar, su, kalium, fosfor, dəmir, V1, V2 vitaminləri, aşılayıcı və bir çox başqa faydalı maddələrdən ibarətdir.
124 min peyğəmbərin sonuncusu, Hamısıahın seçilmişi və sevimlisi Həzrət Məhəmməd (s) buyurur: “Nar yeyin! Yediyiniz narların hər birininiçərisində Cənnət narlarından bir dənə vardır.”
İçərisində Cənnət meyvəsindən kiçik bir hissə saxlayan bu ilahi nemətin həm ağacının kökünün qabığı, həm meyvəsinin
üz qabığı, həm meyvəsi və həm də içərisindəki ağ pərdələri dərmandır.
Nar ağacının kökünün qabığı və ya meyvəsinin qabığı qaynadılıb balla şirinləşdirilir, bağırsaq parazitlərini məhv
etmək üçün səhərlər acqarına içilir, meyvəsini yemək və çubuqlarını qaynadıb suyunu içmək isə ishala qarşı çox faydalıdır. Meşədə bitən cır nar bu baxımdan daha təsirlidir. Onu qaynatdıqdan sonra suyunu süzərək içirlər. Bu ilahi nemətin meyvəsindən şirə, kompot, bəhməz hazırlanır ki, onlar da hərəsi öz-özlüyündə müxtəlif xüsusiyyətlərə malikdir.
Qusma və ürəkbulanmasına qarşı saxlanmış narın özü və ya bəhməzi çox kömək edir.
Nar gülü və ya nar qabığının qaynadılmasından alınan məhlul diş dibi ətini möhkəmləndirir. Saxlanmış narın şirəsini
balla qarışdırıb ağızı qarqara etdikdə ağıziçi yaraları (stomatit) sağaldır, mədə iltihabında isə köhnə nardan alınmış
bəhməzi səhərlər acqarına içirlər. Həzrət Məhəmmədin (s) pak əhli-beytinin üzvlərindən olan altıncı imamımız
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Narı pərdəsi iləbirlikdə yeyin, ona görə ki, mədəni aşılayır və insanın zehnini qüvvətləndirir”.
Ümumiyyətlə, nar əsəblər üçün də çox faydalıdır. Məsumların tövsiyələrində buyurulur ki, həzm prosesini gücləndirmək
üçün yeməkdən sonra bir az nar qəbul etmək məsləhətdir. Mədəni qüvvətləndirmək üçün isə narı içindəki
ağ pərdələrlə birlikdə yemək yaxşıdır.
İmam Sadiq (ə) buyurur: “Şirin nar yeməyi tövsiyə edirəm, çünki mədəyə daxil olan hər bir nar birxəstəliyi bədəndən çıxarır”.
Buradaca qeyd etmək yerinə düşər ki, şirin nar yemək cinsi fəaliyyəti gücləndirir. Saxlanılmış narı yemək isə susuzluğu
aradan qaldırmağın, hərarəti aşağı salmağın ən yaxşı vasitələrindəndir.
Nar şirəsi içmək ürək döyüntüsü olanlar üçün çox faydalıdır. Nar bəhməzi yaralara,
iltihablı nahiyələrə çəkilərsə, sağalma prosesini sürətləndirər.
, bir çox xəstəliklərdən şəfa
tapmağa yardım edər. Onundənələrindən biri Cənnət meyvəsidir. Odur ki, narı elə yemək lazımdır ki, dənələrindən biri dəyerə düşüb itməsin”.
Başqa bir tövsiyədə isə buyurulur: “Yediyiniz hər bir şeyi çalışın başqası ilə bölüşəsiniz, bircənardan başqa. Narı hər kəsin özü yesə yaxşıdır ki, Cənnət dənəsindən məhrum olmaya”.
Həzrət Əli (ə) nar yeyən zaman altına süfrə salardı, səbəbini soruşduqda isə buyurardı ki, “Narıniçərisində behişt dənəsi
mövcuddur, gərək itirməyəsən”.
İmam Cəfər Sadiq (ə) buyurur: “Hər kim bir nar yesə, onunla şeytanı 40 gün xəstə edər”.
Əlbəttə nara verilən bu qədər qiymət, onun insana verə biləcəyi faydalara görədir.
Hamiləlikdən bir az əvvəl və hamiləlik dövründə nar yeyən qadınların uşaqları sağlam və gözəl olur.
Məsum imamlardan tövsiyə var: “Hər kim nar yeyərsə ürəyi işıqlanar, ürəyi işıqlı olandan isəşeytan uzaqlaşar. Yatmaq vaxtı nar yeyən adam isə səhərə qədər
xəstəliklərdən və şərdənamanda olar”.
İmam Cəfər Sadiq (ə) buyurur: “Öz uşaqlarınıza nar yedirin, bu, onların yaxşı və tez inkişafetməsinə səbəb olar”.
Nar şərbətini bənövşə gülü ilə qarışdırıb 10 gün, gündə üç dəfə 100 qram içmək plevrit xəstəliyinə qarşı gözəl nəticə verir.
Babasil xəstəliyi zamanı iki dəstə yarpızı suda qaynadıb süzür, sonra ona yarım stəkan nar şirəsi əlavə edərək ilıq halda
həftə ərzində hər gün, gündə iki dəfə babasili yumaq məsləhətdir.
Bu ilahi nemətin şirin və ya turş növdən olması da onun müalicəvi xüsusiyyətlərindən xəbər verir. Yəni turş narın şərbəti öd şiddətini yatırır, mədəni qüvvətləndirir, ishala qarşı yaxşı təsir göstərir. Şərbət hazırlamaq üçün narın şirəsini vam odda qaynadır və ona 1\3 qədər şəkər, ya da bal qatırlar. Bu yolla hazırlanmış şərbət ishala, sətəlcəmə və sinə ağrılarına qarşı çox faydalıdır.
Şirin nar və onun şərbəti ağ ciyər, sinə, mədə və qara ciyər üçün faydalıdır. Nar şərbətinə şəkər və nişasta qataraq ondan sinə tutulması və öskürək əleyhinə istifadə edirlər. Bu, həm də dalaq müalicəsində müsbət təsir göstərir.
Bu ilahi nemətin tumları yeyilərsə, o zaman bağırsaqların iç divarları təmizlənər.
Mədə və bağırsaq qurdlarını məhv etmək üçün 60 qram nar kökünün qabığını 750 millilitr suda 6 saat isladır, sonra onu 500 millilitr su qalana qədər qaynadırlar, yəni məhlulun 1\3-i buxarlanana qədər, sonra süzüb 3 hissəyə bölür, 2 saat fasilə ilə üç dəfəyə içirlər. Bir qədər keçdikdən sonra mədəyumşaldıcı vasitə qəbul edirlər.
Mədə-bağırsaq pozulmasında isə nar meyvəsinin quru qabığını qaynadıb içmək məsləhətdir.
Nar şirəsi böyrək və mədə ağrısı zamanı da faydalıdır. Turş narın şirəsi isə şəkər xəstəliyində işlədilən gözəl vasitədir.
Nar qabığının qaynanmış suyundan yaraları sağaltmaq üçün, mədə-bağırsaq qurdlarına, anginaya qarşı işlədilir. Nar şirəsi qan damarlarının gözlərini təmizləyir və açır, bağırsaqları yumşaldır, böyrəkləri təmizləyir, sidik ifrazını artırır, qara ciyəri möhkəmləndirir, sarılıq xəstəliyinin müalicəsinə kömək edir, ürək döyüntüsündə, dalaq xəstəliyində də faydalıdır.
Bu ilahi nemət səsi təmizləyir, insanı kökəldir, qidanın mədədən bağırsağa keçməsini tənzimləyir, üzün rəngini açır.
Maraqlıdır ki, nar ağacının ətrafına heç vaxt zəhərli həşarət və sürünənlər yaxınlaşmır. Bu xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq anbarlara, zirzəmilərə böcəklər yaxınlaşmasın deyə nar ağacının qabığını qoyurlar.
Kiçik bir nar meyvəsində bu qədər faydalar qərar vermiş Hamısıah-taalaya şükürlər olsun!
Novruz MURTUZOV
Milli.Az